The Permeable Stage #2

Voor deze tweede editie van The Permeable Stage nodigde Mette Ingvartsen theoretici, curatoren, kunstenaars en muzikanten uit om hun werk de delen in een reeks laatavondlezingen, filmvertoningen en een concert.

De onderwerpen van de lezingen resoneerden met onderwerpen die aan bod kwamen in 21 pornographies en to come (extended), twee voorstellingen die ook op de vier avonden gebracht werden. Ze stelden vragen over geseksualiseerde technologieën voor veiligheid en discipline in hedendaagse contexten van oorlog, migratie en kapitalisme, en onderzochten bestendige  potentiëlen en valkuilen van natte esthetiek, en queer en feministische pornografische kunst. De laatavondlezingen werden gegeven door Petra Van Brabandt, Melanie Richter-Montpetit, Austin Gross en Marie-Luise Angerer en gemodereerd door Bettina Knaup. Elke avond vond er één gesprek plaats, om 22.30 uur in de Rote Salon.

In de pauze tussen 21 pornographies en to come (extended), werd het daarmee samenhangende filmprogramma 21 Pornographies on Film, dat 21 kunstenaars in vier programma’s samenbracht, gedurende vier dagen op verschillende locaties van het theater geprojecteerd. De vertoonde films werden gecureerd door Giulio Bursi en Mette Ingvartsen, en gemaakt door Barbara Hammer, Carolee Schneemann, VALIE EXPORT en vele anderen.

The Permeable Stage eindigde op zaterdagavond met een concert door het elektro-brassduo Die Vögel.

Volksbühne, Berlin
13-16 December 2017

Gedetailleerd programma van de lezingen

Woensdag 13.12.2017
Laatavondlezing door Petra Van Brabandt
Wet Aesthetics: To Heat By Melting

Wat hebben Cabanels Geboorte van Venus, Kleins Anthropometrie en Kusama’s zelfvernietiging met elkaar gemeen? Wat verbindt Picasso’s La pisseuse met de aquarellen van Marlene Dumas en Between the Waves van Tejal Shah? Al die kunstwerken passen ‘natte esthetiek’ (wet aesthetics) toe, die refereert aan een esthetische ervaring, gerealiseerd door de perceptuele interactie met natheid. Het merkwaardige van natte esthetiek is dat die een sterke erotische of seksuele bijklank heeft. Dat hoeft niet te verbazen – een natte esthetiek produceert heel specifieke viscerale effecten in het lichaam van de toeschouwer.

Queer pornografische kunst heeft natte esthetiek op veelbelovende manieren geradicaliseerd: ze realiseert haar instinctieve, motorische en tactiele potentieel in een post-patriarchaal en seks-positief project. De toeschouwer ervaart de natte esthetica van queer pornografie als ‘opwarming door smelten’. Ze decentreert onze subject-objectervaring en onze vastgelegde seksuele identiteiten, oriënteringen, fetishes en lichamen radicaal. We worden verleid tot een seks-positieve her-appropriatie van lichaamssappen, en onze ervaring van verlangen en plezier wordt gereconstrueerd als onteigening, overvloed, en overgave. In de hedendaagse maatschappij daagt de ideologische weerklank van fluïditeit en flexibiliteit een politiek van natte esthetiek uit; en daarom is een bevraging van haar valkuilen en ritmes nodig.

Petra Van Brabandt is filosofe en doceert semiotiek, kunsttheorie en culturele kritiek aan Sint-Lucas School of Arts in Antwerpen. Ze is lid van de onderzoeksgroep Art & Narrativity. Haar research centreert zich rond de sociaal-politieke dimensies van kunst. Ze doceert en schrijft over kunst en feminisme, queer-kunst, kunst en pornografie, kunst en postkolonialisme, en luiheid.

Donderdag 14.12.2017
Laatavondlezing door Melanie Richter-Montpetit
Beyond the Erotics of Orientalism: Sexualized Torture, Anti-Blackness and the Persistence of White Terror

De lezing onderzoekt het gebruik van geseksualiseerde foltering in de post-9/11-veiligheidsregimes van de Verenigde Staten. In tegenstelling tot wat men doorgaans gelooft, leveren bekentenissen gedaan onder invloed van foltering bijzonder onbetrouwbare gegevens op. De meeste moderne handleidingen voor verhoortechnieken benadrukken daarom geen foltering te gebruiken als middel om inlichtingen te verwerven. Waarom wordt er dan toch gefolterd, als men weet dat het niet werkt? Wat is de waarde van foltering wanneer die geen werkbare inlichtingen oplevert? Wat maakt zulke penitentiaire praktijken mogelijk en wenselijk als veiligheidstechnieken? Het gesprek gaat na hoe de foltering van gevangenen die moslim zijn of tot de islam zijn bekeerd, en ruimer, het Amerikaanse veiligheidsbeleid, niet alleen door de erotiek van het Oriëntalisme worden aangestuurd, maar ook door de libidinale economie van anti-zwartheid. Deze discussie roept vragen op over queer-feministische noties van plezier, verlangen en het raciaal-seksuele.

Melanie Richter-Montpetit doceert aan de Universiteit van Sheffield. Haar onderzoek concentreert zich op de affectieve en materiële economieën van hedendaagse oorlog, met aandacht voor de aanhoudende grip van raciaal-seksuele en koloniale machtsformaties in liberale veiligheidsregimes. Voor 2017-2018 ontving ze een Leverhulme Research Fellowship en momenteel is ze gastprofessor aan de Universiteit van Toronto.

Vrijdag 15.12.2017
Laatavondlezing door Austin Gross
The Dream of Disciplinary Power

Markies de Sade schreef De 120 dagen van Sodom in de gevangenis, op de piek van radicale veranderingen in de natuur van macht. Het werk hoort nog tot de feodale wereld, en is gemodelleerd op Boccaccio’s Decamerone. Maar tegelijk approprieert en erotiseert het de disciplinaire technologieën die nog maar net begonnen waren met het leger, de school en vooral de gevangenis zelf te hervormen. De 120 dagen van Sodom is Sades droomperceptie van een politieke realiteit die nog geboren moest worden. Zijn systemisering van de 600 passies, de nauwgezette onderverdeling en reglementering van de tijd door de protagonist, en de anatomische isolatie van organen in de gepresenteerde scènes (anatomē = dissectie) drijven elk een beginnende disciplinaire technologie tot het uiterste. Hier stelt onze aanhoudende fascinatie voor Sade en zijn beelden ons voor een probleem. Het wijst op iets wat nog onopgelost is in onze erotische investering in disciplinaire macht, ondanks het feit dat andere technologieën die aangepast en vervangen hebben.

Austin Gross schrijft over psychoanalyse en continentale filosofie en is momenteel doctoraatsstudent aan het Center for Research in Modern European Philosophy (Londen).

Zaterdag 16.12.2017
Laatavondlezing door Marie-Luise Angerer
The Sexual Drift: Desire and Anxiety

In Anxiety: Sister of Shame, haar sectie over angst, herziet Joan Copjec Freuds definitie van angst als een affect, voorzover het niet het onderdrukte is dat terugkeert en angst veroorzaakt, maar de gapende kloof (tussen perceptie en ontheemding) die even de kop opsteekt; angst treedt op wanneer de schaamtevolle relatie van het subject tot haar bestaan onthuld wordt, wanneer angst heel even vaste grond lost en stopt met de vlucht in het zijn. Wat vandaag gediagnosticeerd kan worden, is een verschuiving van seksualiteit naar haar mogelijke eliminatie, in een alomvattend psychoanalytische betekenis. Als een van de belangrijkste narratieven van de 20ste eeuw, verliest de psychoanalytische notie van het seksuele zijn referentiekader en lost ze op in veel verschillende, met elkaar wedijverende, modellen om seksualiteit te beoefenen en definiëren. Queer, aseksuele, abstracte seks, de orgaanhandel, migratiestromen, en de spiraal van kapitalistische ontwikkeling zijn allemaal indicaties die een raster van relaties vormen waarbinnen de genealogische macht van seksualiteit duidelijke sporen van verschuiving vertoont.

Marie-Luise Angerer is professor Media Studies aan de Universiteit van Potsdam. De focus van haar onderzoek ligt op mediatechnologie, affect en neurowetenschappelijke herformuleringen van verlangen en seksualiteit. Enkele van haar recente boeken zijn Ecology of Affect. Intensive Milieus and Contingent Encounters (2017) en Desire after Affect (2014).

Credits

Concept: Mette Ingvartsen
Lezingen: Petra Van Brabant, Melanie Richter-Montpetit, Austin Gross en Marie-Luise Angerer
Dramaturgisch advies / Moderator: Bettina Knaup
Film Curator: Giulio Bursi and Mette Ingvartsen
Films van: Barbara Hammer, Peggy Ahwesh, Paolo Gioli, Kerstin Cmelka, Carolee Schneemann, VALIE EXPORT, Paul Sharits, Takahiko Iimura, Anja Czioska, MM Serra, Matthias Müller, Jerry Tartaglia, Natalie Harran, Mara Mattuschka, Tony Wu, Making Maps, Karel Quinstrebert, Naomi Uman, Kurt Kren, Anita Thacher, Dietmar Brehm, Maurice Lemaitre
Optreden door: Die Vögel
Productie assistent: Manon Haase